Italienske udsagnsord (Verbi italiani) |
De forskellige bøjningsformer er angivet i skemaerne fra top til bund med 1.-3. person ental og 1.-3. person flertal. Et mindre antal refleksive udsagnsord er medtaget. Disse er mærket med *. Refleksive udsagnsord dannes på italiensk med navnemåde af verbet uden det sidste e og tilføjelse af si. Det bøjes med de personlige stedord: mi, ti, si, ci, vi, si, ligesom på dansk, hvor vi bruger mig, dig, sig... osv. Refleksive udsagnsord beskriver handlinger, som er rettet mod personen selv. Eks: Jeg glæder mig - hun gifter sig. |
Forklaring på de forskellige former: | |||||||||
Indicativo: | Indicativo kan oversættes med fremsættende måde og betegner en ligefrem og reel handling. Indicativo bruges som oftest i talesproget. | ||||||||
Congiuntivo: | Congiuntivo er det samme som konjunktiv på dansk. Bruges især i ledsætninger, altså indordnet under et andet udsagn. Formen angiver, at den talende ikke umiddelbart står inde for det sagte som noget faktisk, og at det kun gælder fra en vis synsvinkel. | ||||||||
Condizionale: | Condizionale er en bøjningsform, der kan udtrykke fremtid, ønske eller høflighed, men ikke vilje. | ||||||||
Imperativo: | Imperativo svarer på dansk til bydemåde, altså en ordre, opfordring eller en 'anklagende' besked. Eks: Du er så doven! - Vent et øjeblik! | ||||||||
Participio: | Paticipio svarer på dansk til tillægsform, tillægsmåde. Participier indgår bla. i sammensatte verbalformer, f.eks: hun har dræbt en løve / hun blev dræbt af en løve, eller bruges som tillægsord, f.eks: tavsheden var dræbende. | ||||||||
Gerundio: | Gerundio lægger sig altid til sætningens grundled og svarer som regel til en dansk ledsætning. Formen er meget almindeligt brugt, også i talesprog. |
Refleksive udsagnsord er mærket med * |
Infinitiv: at gå ud Infinito: uscire | |||||||||
INDICATIVO | |||||||||
PRESENTE | IMPERFETTO | PASSATO REMOTO | |||||||
io esco tu esci lui/lei esce noi usciamo voi uscite loro escono |
io uscivo tu uscivi lui/lei usciva noi uscivamo voi uscivate loro uscivano |
io uscii tu uscisti lui/lei uscì noi uscimmo voi usciste loro uscirono |
|||||||
FUTURO SEMPLICE | PASSATO PROSSIMO | TRAPASSATO PROSSIMO | |||||||
io uscirò tu uscirai lui/lei uscirà noi usciremo voi uscirete loro usciranno |
io sono uscito/a tu sei uscito/a lui/lei è uscito/a noi siamo usciti/e voi siete usciti/e loro sono usciti/e |
io ero uscito/a tu eri uscito/a lui/lei era uscito/a noi eravamo usciti/e voi eravate usciti/e loro erano usciti/e |
|||||||
TRAPASSATO REMOTO | FUTURO ANTERIORE | ||||||||
io fui uscito/a tu fosti uscito/a lui/lei fu uscito/a noi fummo usciti/e voi foste usciti/e loro furono usciti/e |
io sarò uscito/a tu sarai uscito/a lui/lei sarà uscito/a noi saremo usciti/e voi sarete usciti/e loro saranno usciti/e |
||||||||
CONGIUNTIVO | |||||||||
PRESENTE | IMPERFETTO | PASSATO | |||||||
che io esca che tu esca che lui/lei esca che noi usciamo che voi usciate che loro escano |
che io uscissi che tu uscissi che lui/lei uscisse che noi uscissimo che voi usciste che loro uscissero |
che io sia uscito/a che tu sia uscito/a che lui/lei sia uscito/a che noi siamo usciti/e che voi siate usciti/e che loro siano usciti/e |
|||||||
TRAPASSATO | |||||||||
che io fossi uscito/a che tu fossi uscito/a che lui/lei fosse uscito/a che noi fossimo usciti/e che voi foste usciti/e che loro fossero usciti/e |
|||||||||
CONDIZIONALE | IMPERATIVO | ||||||||
PRESENTE | PASSATO | PRESENTE | |||||||
io uscirei tu usciresti lui/lei uscirebbe noi usciremmo voi uscireste loro uscirebbero |
io sarei uscito/a tu saresti uscito/a lui/lei sarebbe uscito/a noi saremmo usciti/e voi sareste usciti/e loro sarebbero usciti/e |
— esci esca usciamo uscite escano |
|||||||
ANDRE BØJNINGER | |||||||||
PARTICIPIO | GERUNDIO | ||||||||
Presente: uscente Passato: uscito/a/i/e |
Presente: uscendo Passato: essendo uscito/a/i/e |
||||||||